LAN (Local Area Network), yani Türkçe karşılığıyla “Yerel Alan Ağı,” coğrafi olarak sınırlı bir alandaki cihazların birbirine bağlanmasını sağlayan bir ağ türüdür. Bir LAN, tipik olarak evlerde, ofislerde, okullarda ve diğer küçük ölçekli ortamlarda kullanılan ağ altyapısıdır. LAN, bilgisayarlar, yazıcılar, sunucular, IP kameralar ve diğer ağ cihazlarının birbiriyle hızlı ve güvenilir bir şekilde iletişim kurmasına olanak tanır.
LAN’ın Temel Bileşenleri
LAN’ın işleyişini sağlayan birkaç temel bileşen vardır:
Ağ Kartları (NIC – Network Interface Card): Ağ cihazlarının (bilgisayar, yazıcı, vb.) ağa bağlanmasını sağlayan donanım bileşenidir. Her cihazın benzersiz bir MAC adresine sahip olmasını sağlar.
Switch (Anahtar): LAN içerisindeki cihazların birbirine bağlanmasını sağlayan temel ağ cihazıdır. Switch, verileri doğru cihazlara yönlendiren bir ağ dağıtıcısı gibi çalışır. Modern switch’ler genellikle çok yüksek hızlarda veri iletimini destekler.
Router (Yönlendirici): LAN’ı internet gibi diğer ağlarla birleştirmek için kullanılır. Router, yerel ağdan gelen veri paketlerini dış ağa yönlendirir veya dışarıdan gelen paketleri yerel ağdaki doğru cihaza gönderir.
Ethernet Kabloları: LAN içinde kablolu bağlantılar için kullanılan standart kablolardır. Genellikle Cat5e, Cat6 ve Cat6a gibi kategorilerde farklı veri aktarım hızlarını destekler.
Wi-Fi Erişim Noktaları (Access Points): Kablosuz LAN (WLAN) oluşturmak için kullanılır. Wi-Fi üzerinden cihazların kablosuz olarak ağa bağlanmasını sağlar.
LAN Teknolojileri
LAN ağları iki ana teknolojiyle çalışabilir:
Kablolu LAN (Ethernet): En yaygın kullanılan LAN türüdür ve genellikle Cat5e veya Cat6 Ethernet kabloları ile gerçekleştirilir. Bu ağlar 10 Mbps (megabit/saniye) ile 100 Gbps (gigabit/saniye) hızları arasında veri aktarım hızları sunar. Switch, router ve diğer ağ cihazları ile kablo üzerinden veri iletimi sağlanır.
Kablosuz LAN (Wi-Fi): WLAN olarak da bilinir. Kablosuz bağlantı teknolojisi olan Wi-Fi (Wireless Fidelity), cihazların bir erişim noktası (Access Point) aracılığıyla ağa kablosuz olarak bağlanmasını sağlar. Günümüzde kullanılan Wi-Fi standartları arasında 802.11ac ve 802.11ax (Wi-Fi 6) bulunmaktadır ve bu standartlar yüksek hızlar ve geniş kapsama alanları sunar.
LAN’ın Çalışma Mantığı
LAN, OSI (Open Systems Interconnection) modeli baz alınarak çalışır. Bu model, ağ iletişimini yedi katmana ayırır ve LAN genellikle Veri Bağlantı Katmanı (Data Link Layer) ve Fiziksel Katman (Physical Layer) ile ilişkilendirilir. Switch gibi cihazlar, veri paketlerini MAC adreslerine göre yönlendirerek bu katmanlarda çalışır. IP adresleri ise yönlendirici tarafından Ağ Katmanı (Network Layer) üzerinde kullanılır.
LAN’ın Avantajları
- Yüksek Veri Hızları: Kablolu LAN’lar özellikle 1 Gbps ve üzerinde veri hızları sunarak cihazlar arasında hızlı veri transferine olanak tanır.
- Güvenilirlik: Kablolu bağlantılar, kablosuz ağlara kıyasla daha kararlı ve güvenilirdir. Özellikle büyük dosya transferlerinde kablolu bağlantılar tercih edilir.
- Güvenlik: LAN’lar, dışarıdan izole olabildikleri için daha güvenlidir. İçerideki cihazların güvenliği artırılarak, dış ağlardan gelebilecek saldırılara karşı korunma sağlanabilir.
- Düşük Gecikme (Latency): Yerel ağlarda gecikme süreleri düşüktür, bu da özellikle oyun oynamak veya gerçek zamanlı veri aktarımı gereken işlemler için idealdir.
LAN’ın Sınırlamaları
- Coğrafi Sınırlamalar: LAN, sadece belirli bir fiziksel alanla sınırlıdır. Bu alan genellikle birkaç kilometreyi geçmez. Daha geniş alanlar için MAN (Metropolitan Area Network) veya WAN (Wide Area Network) gibi geniş alan ağları kullanılır.
- Kapasite: LAN’lar, kullanıcı sayısına ve veri yoğunluğuna bağlı olarak sınırlı kapasiteye sahiptir. Büyük ölçekli ağlarda sık sık genişletme veya yapılandırma gerekebilir.
LAN ve IP Adresleme
LAN’da kullanılan her cihazın bir IP adresi vardır. Bu adresler genellikle özel IP adres aralıklarında bulunur (örneğin, 192.168.x.x, 10.x.x.x gibi). Bu adresleme, cihazların ağ üzerindeki yerini belirlemek ve veri alışverişini sağlamak için kullanılır. Yönlendirici, dış ağlara veri gönderirken NAT (Network Address Translation) teknolojisi ile özel IP adreslerini genel IP adreslerine çevirir.
LAN, modern ağ altyapısının temelini oluşturan, küçük ve orta ölçekli ortamlarda cihazların birbirine bağlanarak iletişim kurmasını sağlayan bir ağ türüdür. Yüksek veri hızları, düşük maliyetli kurulumu ve güvenilir yapısıyla işletmelerin ve ev kullanıcılarının vazgeçilmezi haline gelmiştir. Teknolojik gelişmelerle birlikte LAN altyapıları da hızlanmakta ve daha fazla güvenlik önlemleriyle donatılmaktadır.
Bu yazı LAN’ın temel işlevlerini ve teknik detaylarını ele alırken, ağ altyapısı kurulumunda dikkat edilmesi gereken başlıca unsurları da göz önüne sermektedir.
